
Nikolay Erdman
Nikołaj Robert Erdman (3 [16] listopada 1900 [4], Moskwa – 10 sierpnia 1970, tamże) – rosyjski radziecki dramaturg, poeta, scenarzysta. Laureat Nagrody Stalina II stopnia (1951). Nikolai Erdman urodził się w rodzinie księgowego Fabryki Partnerskiej Fabryki Tkanin Jedwabnych, pochodzącego z Luteranu i Mitavy Roberta Karlovicha Erdmana (1860–1950), który później błysnął drugoplanowymi rolami w filmach Okraina i Merry Guys oraz Valentina Borisovny Erdman (Kormer, 1880-1964), prawosławni. Jej ojciec Borys Wasiljewicz Kormer (1851–1915) był właścicielem warsztatu zegarmistrzowskiego [5] [6]. Babka matki, Praskovya Abramovna Goldberg (1854–1938), była córką pierwszego cechu moskiewskiego kupca i fabrykanta Abrama Simhovicha Goldberga. Ciocia Olga Borisovna Kormer (1885-1963) była żoną arcybiskupa S. I. Goloshchapova. Studiował w Moskwie, w prawdziwej szkole handlowej w Pietropawłowsku. W 1919 został powołany do Armii Czerwonej. Zdemobilizowany w 1920 i jednocześnie rozpoczynający działalność literacką. Pod wpływem artysty artysty Borysa wszedł do grona imagistów, opublikował kilka wierszy, pisał teksty do kabaretów artystycznych; pracował w popularnym w tamtych latach gatunku recenzji satyrycznych, często we współpracy z V. Z. Mszą, dla sali muzycznej, później dla Teatru Satyry (m.in. „Moskwa z punktu widzenia”), był autorem interludium w słynny spektakl Teatru im. Wachtangowa „Lew Gurych Sinichkin” na podstawie sztuki D. Leńskiego (1924). Od 1927 roku Nikolai Erdman pracował w filmie jako scenarzysta. Wraz z Władimirem Masą i Grigorijem Aleksandrowem napisał scenariusz do filmu „Jolly Fellows”; jednak podczas kręcenia komedii w Gagrze w 1933 r. Erdman i Mass zostali aresztowani. Powodem tego były politycznie ostre wiersze napisane przez nich i nieprzeznaczone do druku. Nazwiska obu scenarzystów z napisów końcowych filmu zostały usunięte. Dochodzenie w ich sprawie doprowadziło N. Kh. Sziwarow; Wyrok wydany na Erdmana był jak na tamte czasy łagodny - nawiązanie do 3 lat w mieście Jenisejsk. W 1928 roku Nikołaj Erdman poznał Angelinę Stiepanową, jedną z czołowych aktorek Moskiewskiego Teatru Artystycznego, z którą przez wiele lat miał trudne relacje: Stiepanowa była wówczas żoną reżysera Nikołaja Gorczakowa, sam Erdman był żonaty z Dina Vorontsova (1898–1942), baletnica i tancerka pop. Jednak to dzięki petycjom Stiepanowej w 1934 r. Erdman został przeniesiony do Tomska, gdzie przybył 8 marca. Wkrótce Stiepanowa wyszła za mąż za Aleksandra Fadiejewa. Po aresztowaniu Erdmana jego Mandat został zakazany; nie pisał już sztuk, ale nadal pracował w kinie; Został jednym z autorów scenariusza nowego filmu G. Aleksandrowa - „Wołga, Wołga”, w 1941 roku otrzymał Nagrodę Stalina. Jesienią 1941 r., podobnie jak wszyscy pokonani w swoich prawach, Erdman został wysłany na tyły. Podczas przejazdu przez Saratów pociąg z ewakuowanymi miał opóźnienie. W tym czasie Moskiewski Teatr Artystyczny został ewakuowany z Moskwy w budynku Saratowskiego Teatru Młodzieży. Wpłynęło pismo w imieniu dyrektora Moskiewskiego Teatru Artystycznego Iwana Moskwina, podpisane przez L. P. Berię, w którym zaproponowano Erdmanowi współpracę z Zespołem Pieśni i Tańca NKWD. Zgodnie z tym listem Erdmana usunięto z pociągu ewakuacyjnego i wysłano do Moskwy, na nowe miejsce pracy. W czasie wojny brał udział w brygadach frontowych służących oddziałom NKWD, nosił mundur. Po wojnie Erdman pisał scenariusze do filmów, pracował w Teatrze Taganka.
Przeczytaj więcej